ข้อมูลสำคัญ
- GLP-1 ซึ่งเป็นกลุ่มยาที่พบว่าช่วยในการรักษาโรคเบาหวาน การลดน้ำหนัก และบรรเทาความเสี่ยงของโรคหัวใจ อาจช่วยปกป้องสมองได้เช่นกัน
- ในการทดลองทางคลินิกเฟส 2b พบว่าลิรากลูไทด์สามารถลดการหดตัวของส่วนต่าง ๆ ของสมองที่ควบคุมความจำ การเรียนรู้ ภาษา และการตัดสินใจได้เกือบ 50% เมื่อเทียบกับยาหลอก
ฟิลาเดลเฟีย, 30 กรกฎาคม 2567 /PRNewswire/ — ข้อมูลการทดลองทางคลินิกระยะ 2b ที่รายงานในการประชุมนานาชาติของสมาคมอัลไซเมอร์ Alzheimer’s Association International Conference® (AAIC®) 2024 ณ เมืองฟิลาเดลเฟียและทางออนไลน์ระบุว่ายาที่มีลักษณะคล้ายกลูคากอน-1 (GLP-1) ดูเหมือนจะช่วยชะลอการเสื่อมถอยของความสามารถในการรับรู้ได้ด้วยการปกป้องสมอง
ยา GLP-1 ซึ่งเลียนแบบฮอร์โมนธรรมชาติที่มีลักษณะคล้ายกลูคากอนเปปไทด์ซึ่งปล่อยออกมาจากกระเพาะอาหารหลังรับประทานอาหาร ช่วยจัดการกับโรคเบาหวาน การลดน้ำหนัก ไปจนถึงบรรเทาความเสี่ยงต่อโรคหัวใจ โรคหลอดเลือดสมอง และโรคไตได้ การวิจัยในสัตว์ทดลองที่จำลองโรคอัลไซเมอร์แสดงให้เห็นว่ายาเหล่านี้อาจมีผลต่อการปกป้องระบบประสาท ลดการสร้างโปรตีนอะไมลอยด์ในระยะเริ่มต้น ทำให้การประมวลผลกลูโคส การพัฒนาความจำและการเรียนรู้ของสมองเป็นปกติ อีกทั้งลิรากลูไทด์ (ของบริษัท Novo Nordisk) น่าจะทำงานโดยกลไกหลายอย่างในสมอง
งานวิจัยฉบับใหม่ซึ่งรายงานในการประชุม AAIC 2024 แสดงให้เห็นว่าลิรากลูไทด์อาจช่วยปกป้องสมองของผู้ป่วยโรคอัลไซเมอร์ระยะเริ่มต้น และลดการเสื่อมถอยของความสามารถในการรับรู้ได้มากถึง 18% หลังจากการรักษาเป็นเวลาหนึ่งปี เมื่อเทียบกับยาหลอก โดยช่วยชะลอการหดตัวของส่วนต่าง ๆ ของสมองซึ่งมีความสำคัญต่อความจำ การเรียนรู้ ภาษา และการตัดสินใจ
"เราอยู่ในยุคที่ความเป็นไปได้อยู่ในระดับสูงอย่างที่ไม่เคยปรากฏมาก่อน มีวิธีรักษาใหม่ ๆ ในระยะต่าง ๆ ของการพัฒนาซึ่งช่วยชะลอหรืออาจป้องกันความเสื่อมถอยของความสามารถในการรับรู้อันเนื่องมาจากโรคอัลไซเมอร์ได้" ดร. Maria C. Carrillo หัวหน้าฝ่ายวิทยาศาสตร์ของสมาคมอัลไซเมอร์และผู้นำฝ่ายกิจการทางการแพทย์กล่าว "งานวิจัยนี้มอบความหวังสำหรับทางเลือกใหม่ ๆ ต่อการเปลี่ยนแปลงแนวทางของโรคในอนาคต"
"การนำยาที่ได้รับการอนุมัติแล้วมาใช้กับอาการอื่น ๆ นั้นมีข้อดีตรงที่ให้ข้อมูลและประสบการณ์จากการวิจัยก่อนหน้าและข้อบ่งใช้ในทางปฏิบัติ เราจึงมีรายละเอียดจากประสบการณ์จริงเกี่ยวกับประสิทธิผลต่อโรคต่าง ๆ รวมถึงผลข้างเคียงมากพอสมควร" Carrillo กล่าวเสริม
โครงการทุนอุดหนุนการวิจัย Part the Cloud ของสมาคมอัลไซเมอร์ผลักดันการทดลองทางคลินิกซึ่งกำหนดเป้าหมายสารประกอบต่าง ๆ รวมถึงการนำยาเก่าที่เคยได้รับการอนุมัติสำหรับโรคอื่นมาพัฒนาต่อ โดยมุ่งเน้นแง่มุมใหม่ ๆ ที่รู้จักกันโดยทั่วไปและอาจเกิดขึ้นของโรค จำนวน 68 ครั้ง ผ่านการลงทุนมากกว่า 82 ล้านเหรียญสหรัฐ
การประเมินผลแบบสุ่ม ปกปิดข้อมูลทั้งสองทาง ควบคุมด้วยยาหลอก ของการทดลองยา GLP-1 Analogue ลิรากลูไทด์ใหม่ในโรคอัลไซเมอร์ (ELAD) ในผู้ป่วยโรคอัลไซเมอร์ระยะเริ่มต้น 204 รายที่เข้ารับการรักษาในคลินิก 24 แห่งทั่วสหราชอาณาจักร นำโดยศาสตราจารย์ Paul Edison, M.D., Ph.D. ศาสตราจารย์ด้านวิทยาศาสตร์จาก Imperial College London ผู้ป่วยแต่ละรายได้รับการฉีดใต้ผิวหนังทุกวันเป็นเวลาหนึ่งปี โดยครึ่งหนึ่ง (102 ราย) ได้รับลิรากลูไทด์สูงสุด 1.8 มก. และอีกครึ่งหนึ่ง (102 ราย) ได้รับยาหลอก ก่อนเริ่มการศึกษา ผู้ป่วยทั้งหมดได้รับการถ่ายภาพด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า (MRI) เพื่อประเมินโครงสร้างและปริมาตรของสมอง การสแกน PET เพื่อวัดการเผาผลาญกลูโคส และการทดสอบความจำโดยละเอียด ซึ่งจะทำการตรวจซ้ำอีกครั้งเมื่อสิ้นสุดการศึกษาพร้อมกับการตรวจติดตามความปลอดภัยอย่างสม่ำเสมอ
จุดสิ้นสุดหลักของการศึกษาคือการเปลี่ยนแปลงอัตราการเผาผลาญกลูโคสในสมองบริเวณเปลือกนอกสมอง (ฮิปโปแคมปัส กลีบขมับส่วนกลาง และส่วนหลังของซิงกูเลต) ซึ่งไม่เป็นไปตามเป้าหมาย อย่างไรก็ดี จุดสิ้นสุดรองคือการเปลี่ยนแปลงคะแนนสำหรับการวัดผลทางคลินิกและทางปัญญา รวมถึงจุดสิ้นสุดการสำรวจของปริมาตรสมองซึ่งแสดงให้เห็นถึงประโยชน์ที่สำคัญทางสถิติ
ดร.Edison เปิดเผยว่า "การสูญเสียปริมาตรของสมองที่ช้าลงแสดงให้เห็นว่าลิรากลูไทด์ปกป้องสมอง เช่นเดียวกับที่สแตตินปกป้องหัวใจ แม้ว่าจะต้องมีการวิจัยเพิ่มเติม แต่ลิรากลูไทด์อาจทำงานผ่านกลไกต่าง ๆ อาทิ ลดการอักเสบในสมอง ลดภาวะดื้อต่ออินซูลินและพิษของดัชนีชี้วัดทางชีวภาพของโรคอัลไซเมอร์อย่างโปรตีนอะไมลอยด์ (amyloid beta) และโปรตีนทาว (tau) รวมถึงปรับปรุงการสื่อสารของเซลล์ประสาทในสมอง"
ดร.Edison เพิ่มเติมว่า เมื่อวัดด้วย MRI ผู้ที่ได้รับลิรากลูไทด์ในการศึกษาสูญเสียปริมาตรในหลายส่วนของสมอง ทั้งส่วนหน้า ส่วนขมับ ส่วนข้างขม่อม และส่วนเนื้อเทาทั้งหมด น้อยลงเกือบ 50% โดยบริเวณเหล่านี้มีหน้าที่รับผิดชอบการทำงานสำคัญต่าง ๆ ซึ่งมักได้รับผลกระทบจากโรคอัลไซเมอร์ อาทิ ความจำ ภาษา และการตัดสินใจ
นอกจากนี้ นักวิจัยยังทำการทดสอบความรู้ความเข้าใจในผู้ป่วยทั้งก่อนการรักษาและในสัปดาห์ที่ 24 และ 52 แม้ว่าการศึกษาดังกล่าวจะไม่สนับสนุนการประเมินการเปลี่ยนแปลงความรู้ความเข้าใจ แต่ก็พบว่าผู้ป่วยที่ได้รับลิรากลูไทด์มีการทำงานของความรู้ความเข้าใจลดลงช้ากว่าผู้ที่ได้รับยาหลอก 18% ในหนึ่งปี
การทำงานของความรู้ความเข้าใจคำนวณเป็นคะแนนรวมของการทดสอบความจำ ความเข้าใจ ภาษา และการรู้ทิศทางของร่างกายภายในปริภูมิ 18 แบบ (คะแนน ADAS EXEC z) สำหรับผู้ที่เข้าร่วมการศึกษาซึ่งทำการรักษาครบ 52 สัปดาห์ (ผู้เข้ารับการรักษา 79 ราย, ผู้ที่ได้รับยาหลอก 87 ราย) พบว่าการเสื่อมถอยของความรู้ความเข้าใจของผู้ที่ใช้ยาช้าลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (ค่าความน่าจะเป็น < 0.01)
ปัญหาต่าง ๆ ในระบบทางเดินอาหาร เช่น อาการคลื่นไส้ เป็นผลข้างเคียงซึ่งพบบ่อยที่สุด คิดเป็น 25.5% ของอาการไม่พึงประสงค์ทั้งหมดในกลุ่มที่ได้รับลิรากลูไทด์ ผลข้างเคียงร้ายแรง 25 รายการเกิดขึ้นในผู้เข้าร่วมกลุ่มที่ได้รับยาหลอก 18 ราย (17.6%) และผู้เข้าร่วมกลุ่มที่ได้รับการบำบัด 7 ราย (6.9%) ผลข้างเคียงร้ายแรงส่วนใหญ่ถือว่าไม่น่าจะเกี่ยวข้องกับการรักษาในการศึกษา ดร. Edison กล่าว
การทดลองทางคลินิกระยะท้ายของยา GLP-1 analogues ในปัจจุบัน ซึ่งหลายรายการยังคงดำเนินการอยู่นั้น อยู่ในตำแหน่งที่เหมาะสมสำหรับการทดสอบเพิ่มเติม ตัวอย่างเช่น EVOKE Plus เป็นการทดลองทางคลินิก 3 ปีของเซมากลูไทด์ในผู้ป่วยมากกว่า 1,800 รายที่เป็นโรคอัลไซเมอร์ระยะเริ่มต้น หมายเหตุ: ลิรากลูไทด์สองยี่ห้อได้รับการอนุมัติจากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยาของสหรัฐอเมริกา ยี่ห้อหนึ่งสำหรับการลดน้ำหนัก (Saxenda) และอีกยี่ห้อหนึ่งสำหรับโรคเบาหวาน (Victoza)
เกี่ยวกับการประชุมนานาชาติของสมาคมอัลไซเมอร์ (AAIC®)
การประชุมนานาชาติของสมาคมอัลไซเมอร์ (AAIC) คือการรวมตัวกันของนักวิจัยจากทั่วโลกซึ่งเน้นเรื่องอัลไซเมอร์และภาวะสมองเสื่อมประเภทอื่น ๆ ที่ใหญ่ที่สุดในโลก ในฐานะส่วนหนึ่งของโครงการวิจัยของสมาคมอัลไซเมอร์ AAIC ทำหน้าที่เป็นหน่วยงานซึ่งผลักดันการสร้างความรู้ใหม่เกี่ยวกับภาวะสมองเสื่อมและส่งเสริมชุมชนการวิจัยระหว่างองค์กรที่มีความสำคัญ
โฮมเพจ AAIC 2024:www.alz.org/aaic/
ห้องข่าว AAIC 2024:www.alz.org/aaic/pressroom.asp
แฮชแท็ก AAIC 2024: #AAIC24
เกี่ยวกับสมาคมอัลไซเมอร์ (Alzheimer’s Association®)
สมาคมอัลไซเมอร์ (Alzheimer’s Association) เป็นองค์กรอาสาสมัครด้านสุขภาพระดับโลกที่อุทิศตนเพื่อการดูแล สนับสนุน และวิจัยเกี่ยวกับโรคอัลไซเมอร์ พันธกิจของเราคือการเป็นผู้นำในการยุติโรคอัลไซเมอร์และโรคสมองเสื่อมต่าง ๆ โดยกระตุ้นการวิจัยทั่วโลก ขับเคลื่อนการลดความเสี่ยง และการตรวจหาโรคในระยะเริ่มต้น รวมถึงพัฒนาคุณภาพการดูแลและการสนับสนุนให้อยู่ในระดับสูงสุด วิสัยทัศน์ของเราคือโลกที่ไม่มีโรคอัลไซเมอร์และโรคสมองเสื่อมอื่น ๆ ® เยี่ยมชม alz.org หรือโทร 800.272.3900
- Paul Edison, M.D., Ph.D. และคณะ การประเมินยา GLP-1 analogue ใหม่ในการรักษาโรคอัลไซเมอร์ (แหล่งทุน: Alzheimer’s Society, สหราชอาณาจักร; Alzheimer’s Drug Discovery Foundation, Novo Nordisk AS, John and Lucille Van Geest Foundation, National Institute for Health and Care Research (NIHR) Biomedical Research Centre)
*** ข่าวประชาสัมพันธ์ AAIC 2024 อาจมีข้อมูลอัปเดตที่ไม่ตรงกับข้อมูลซึ่งรายงานในบทคัดย่อต่อไปนี้
โลโก้ – https://mma.prnasia.com/media2/2470275/AAIC24_rgb_Logo.jpg?p=medium600